Gdzie usytuowany jest wodomierz główny?

Gdzie usytuowany jest wodomierz główny? Czy definicja pojęcia "wodomierz główny", zawarta w ustawie o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków, obejmuje swoim zakresem również wodomierze instalowane na tzw. przyłączu wody do lokali znajdujących się w nieruchomościach wielolokalowych? Jakie są sposoby ustalania ilości wody dostarczanej do nieruchomości?

W pierwszej kolejności należy wskazać, że ustawa z 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków (Dz.U. z 2001 r. Nr 72 poz. 747 ze zm., dalej: ustawa) zawiera w art. 2 pkt. 19 definicję pojęcia "wodomierz główny". Zgodnie z tą definicją wodomierz główny to przyrząd pomiarowy mierzący ilość pobranej wody, znajdujący się na każdym przyłączu wodociągowym. Ustawa zawiera również definicję pojęcia "przyłącze wodociągowe", które jest częścią definicji pojęcia wodomierz główny i bez której to definicji nie można odczytywać pojęcia wodomierza głównego. Zgodnie z art. 2 pkt. 6 ustawy przyłącze wodociągowe to odcinek przewodu łączącego sieć wodociągową z wewnętrzną instalacją wodociągową w nieruchomości odbiorcy usług wraz z zaworem za wodomierzem głównym. Odbiorca usług natomiast (część definicji pojęcia przyłącze wodociągowe) to każdy, kto korzysta z usług wodociągowo-kanalizacyjnych z zakresu zbiorowego zaopatrzenia w wodę i zbiorowego odprowadzania ścieków na podstawie pisemnej umowy z przedsiębiorstwem wodociągowo-kanalizacyjnym.

Umowa, o której jest mowa w definicji pojęcia "odbiorca usług" została natomiast uregulowana w art. 6 ustawy. W ust. 1 tego przepisu znajdziemy informację, że dostarczanie wody lub odprowadzanie ścieków odbywa się na podstawie pisemnej umowy o zaopatrzenie w wodę lub odprowadzanie ścieków zawartej między przedsiębiorstwem wodociągowo-kanalizacyjnym a odbiorcą usług, natomiast zgodnie z ust. 5, jeżeli nieruchomość jest zabudowana budynkiem wielolokalowym lub budynkami wielolokalowymi, umowa, o której mowa w ust. 1, jest zawierana z ich właścicielem lub z zarządcą.

Wodomierz

Ustawa posługuje się również pojęciem "wodomierza", bez dookreślenia, że chodzi o wodomierz główny. Artykuł 6 ustawy stanowi, że na wniosek właściciela lub zarządcy budynku wielolokalowego lub budynków wielolokalowych przedsiębiorstwo wodociągowo-kanalizacyjne zawiera umowę, także z osobą korzystającą z lokalu wskazaną we wniosku, jeżeli:

- instalacja wodociągowa w budynku jest wyposażona w wodomierze, zainstalowane zgodnie z obowiązującymi warunkami technicznymi, przy wszystkich punktach czerpalnych,

- właściciel lub zarządca rozlicza różnicę wskazań między wodomierzem głównym a sumą wskazań wodomierzy zainstalowanych przy punktach czerpalnych wody,

- właściciel lub zarządca na podstawie umowy reguluje należności wynikające z różnicy wskazań między wodomierzem głównym a sumą wskazań wodomierzy zainstalowanych przy punktach czerpalnych wody,

- właściciel lub zarządca określa warunki utrzymania wodomierzy zainstalowanych przy punktach czerpalnych oraz warunki pobierania wody z punktów czerpalnych znajdujących się poza lokalami.

W przypadkach wskazanych w ustawie właściciel lub zarządca budynku wielolokalowego lub budynków wielolokalowych jest uprawniony do zainstalowania wodomierzy przy wszystkich punktach czerpalnych wody w danym budynku. Osoba korzystająca z lokalu jest obowiązana udostępnić lokal w celu zainstalowania wodomierzy oraz dokonywania ich odczytów, legalizacji, konserwacji i wymiany.

Należy też wskazać, że osoby reprezentujące przedsiębiorstwo wodociągowo-kanalizacyjne, po okazaniu legitymacji służbowej i pisemnego upoważnienia, mają prawo wstępu na teren nieruchomości lub do obiektu budowlanego w celu przeprowadzenia kontroli urządzenia pomiarowego, wodomierza głównego lub wodomierzy zainstalowanych przy punktach czerpalnych i dokonania odczytu ich wskazań oraz wykonania badań i pomiarów.

Wodomierz główny

Z powyżej powołanych przepisów wynika jednoznacznie, że wodomierz główny to wodomierz zamontowany w celu dokonywania rozliczeń z przedsiębiorstwem wodociągowo-kanalizacyjnym, natomiast pojęcia tego nie można zastosować do liczników zamontowanych w celu rozliczania zużycia wody poszczególnych właścicieli lokali znajdujących się w nieruchomości. Pomimo faktu, że ustawodawca nie zawarł w ustawie definicji takiego wodomierza - innego niż wodomierz główny - to posługuje się on w niej pojęciem "wodomierza zainstalowanego przy punkcie czerpalnym". Taki "wodomierz" należy w związku z tym odróżnić od "wodomierza głównego". Zasady prawidłowej legislacji wymagają bowiem, aby odmiennym zwrotom językowym nadawać odmienne znaczenia, dlatego skoro ustawodawca w ustawie rozróżnia rodzaje wodomierzy, to nie można wnioskować z tego (pomimo braku w ustawie definicji innego wodomierza niż wodomierz główny), że każdy wodomierz jest wodomierzem głównym.

Biorąc powyższe pod uwagę, a także treść art. 27 ust. 1 ustawy, zgodnie z którym ilość wody dostarczonej do nieruchomości ustala się na podstawie wskazania wodomierza głównego, a w przypadku jego braku - na podstawie przeciętnej normy zużycia wody, nie ma ten przepis zastosowania do rozliczania wody do nieruchomości lokalowej.

Ustalenie ilości pobranej wody

Należy również podkreślić, że w związku z tym, że ustawa rozróżnia dwa rodzaje wodomierzy, nie można w sprawie - przez analogię - stosować przepisu § 18 ust. 1 Rozporządzenia Ministra Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej z 27 lutego 2018 r. w sprawie określania taryf, wzoru wniosku o zatwierdzenie taryfy oraz warunków rozliczeń za zbiorowe zaopatrzenie w wodę i zbiorowe odprowadzanie ścieków (Dz.U. z 2018 r. poz. 472, dalej: rozporządzenie). Przepis ten stanowi, że w przypadku stwierdzenia nieprawidłowego działania wodomierza głównego ilość pobranej wody ustala się na podstawie średniego zużycia wody w okresie 3 miesięcy przed stwierdzeniem nieprawidłowego działania wodomierza, a gdy nie jest to możliwe - na podstawie średniego zużycia wody w analogicznym okresie roku ubiegłego lub iloczynu średniomiesięcznego zużycia wody w roku ubiegłym i liczby miesięcy nieprawidłowego działania wodomierza. Powyższe rozporządzenie zostało wydane na podstawie upoważnienia ustawowego zawartego w ustawie w art. 27, w związku z czym pojęcia zawarte w rozporządzeniu należy interpretować w zgodzie z pojęciem zawartym w ustawie.

Podlicznik

Ustawa nie posługuje się pojęciem "podlicznika". Pojęcie takie zawiera m .in. Zalecenie Komisji (UE) 2019/1660 z dnia 25 września 2019 roku dotyczące wdrożenia nowych przepisów z zakresu opomiarowania i rozliczeń zawartych w dyrektywie 2012/27/UE w sprawie efektywności energetycznej. Niejednokrotnie zdarza się również, że pojęcie to występuje w aktach prawa miejscowego. Niemniej jednak definicji tzw. podlicznika nie można utożsamiać z wodomierzem głównym, albowiem ustawodawca nie zawiera tego pojęcia w ustawie. Na marginesie należy zauważyć, że powszechnie przyjmuje się, ze tzw. podlicznik wedle treści przywołanego powyżej zalecenia to w rzeczywistości "wodomierz zainstalowany przy punkcie czerpalnym wody".

Odpowiadając więc na pytanie będące podstawą niniejszego artykułu, należy przyjąć, kierując się zasadami prawidłowej legislacji, że definicja pojęcia "wodomierz główny" nie obejmuje swoim zakresem również wodomierzy instalowanych na tzw. przyłączu wody do lokali znajdujących się w nieruchomościach wielolokalowych. Ustawodawca w ustawie rozróżnia pojęcie "wodomierz główny" od pojęcia "wodomierza zainstalowanego przy punkcie czerpalnym wody". Z treści przepisów znajdujących się w ustawie jednoznacznie wynika, że wodomierze instalowane na przyłączu wody do lokali znajdujących się w nieruchomościach wielolokalowych to właśnie wodomierze instalowane przy punktach czerpalnych wody, a nie wodomierze główne. Stąd pojęć tych nie można ze sobą utożsamiać.