Kto odpowiada za wypadek, który miał miejsce na terenie szkoły

Jaki jest zakres odpowiedzialności za wypadki w szkole? Jaką odpowiedzialność ponosi szkoła, a jaką nauczyciel?

Do zasadniczych obowiązków administracji szkolnej należy zapewnienie bezpieczeństwa młodzieży w czasie jej przebywania w szkole. Natomiast do obowiązków nauczyciela należą: stały nadzór w trakcie prowadzenia zajęć, systematyczne kontrolowanie miejsc, gdzie prowadzone są zajęcia, powiadomienie o uszkodzonych salach lub sprzętach dyrektora szkoły. Ważna jest także kontrola obecności uczniów na każdych zajęciach.

Zagadnienie odpowiedzialności cywilnej za zdarzenia w szkole w głównej mierze regulują przepisy ustawy z 7 września 1991 r. o systemie oświaty. Odpowiedzialność cywilna za wynikłą szkodę spoczywa na organach prowadzących szkołę, które odpowiadają także za szkodę wyrządzoną przez nauczycieli, wychowawców i pracowników administracyjnych. Organem prowadzącym są te podmioty, które mogą zakładać i prowadzić szkoły. Szkoły publiczne najczęściej prowadzą jednostki samorządu terytorialnego, natomiast szkoły niepubliczne mogą zakładać i prowadzić inne osoby: prawne lub fizyczne.

W związku z powyższym nauczyciele i wychowawcy w wyniku zaniedbania swoich podstawowych obowiązków nie ponoszą odpowiedzialności bezpośredniej, np. w stosunku do ucznia, który uległ nieszczęśliwemu wypadkowi. Nie oznacza to jednak, iż ich odpowiedzialność jest całkowicie wyłączona. Nauczyciele i personel administracji szkoły odpowiadają służbowo przed dyrektorem szkoły i organem prowadzącym za skutki wynikłe z braku nadzoru nad bezpieczeństwem uczniów lub nieprzestrzeganiem procedury postępowania po zaistnieniu wypadku uczniowskiego.

Nauczyciele mianowani i dyplomowani podlegają również odpowiedzialności dyscyplinarnej na podstawie Karty Nauczyciela. Kodeks pracy wprowadza także odpowiedzialność odszkodowawczą pracowników szkoły wobec pracodawcy, który naprawił szkodę wyrządzoną osobie trzeciej przez pracownika. Pracodawca naprawiwszy szkodę, może domagać się od niego w drodze regresu stosownego odszkodowania.

Istnieje także możliwość dochodzenia odszkodowania bezpośrednio od nauczyciela. Dzieje się tak w przypadku wyrządzenia szkody uczniowi z winy umyślnej (SN III CZP 5/76 pub. OSNCP z 1977 r.). Należy jednak pamiętać, że nawet umyślne niedopełnienie obowiązku nadzoru przez nauczyciela nie jest równoznaczne z umyślnym wyrządzeniem szkody, choć nie wyklucza to możliwości ustalenia w procesie cywilnym, że pracownik wyrządził szkodę umyślnie. W takim przypadku to nauczyciel będzie odpowiadał za szkodę wyrządzoną uczniowi z tytułu winy umyślnej. Przykładem może być zastosowanie wobec ucznia przemocy prowadzącej do uszczerbku na zdrowiu.

Nauczyciel może również odpowiadać karnie. Odpowiedzialność za czyny przestępne jest zawsze zindywidualizowana, w związku z czym nie można przerzucić jej na organ zarządzający. Jeżeli wypadek ucznia w szkole był wynikiem czynu przestępnego pracownika szkoły, odpowiedzialność jego będą kształtowały oprócz przepisów prawa cywilnego także przepisy prawa karnego. W związku z powyższym pracownicy administracji szkoły, nauczyciele, wychowawcy powinni liczyć się z tym, że wypadek ucznia w szkole, który jest wynikiem zastosowanej przez nich chociażby groźby bezprawnej, przymusu fizycznego bądź narażenia na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia lub zdrowia, stanowi przestępstwo, którego skutkiem jest odpowiedzialność karna.

ŁS

http://edgp.gazetaprawna.pl/index.php?act=mprasa&sub=article&id=238994