Should civil servants apply European law when considering cases
- Details
- Published on Wednesday, 09 December 2009 15:01
Kiedy konieczne jest zastosowanie dyrektyw i rozporządzeń unijnych w trakcie rozpatrywanych spraw administracyjnych? Jaką wagę mają orzeczenia Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości? Czy niezastosowanie przepisów unijnych może wywołać negatywne konsekwencje, np. podczas oceny podjętej decyzji przez organ odwoławczy czy jej kontroli przed sądem administracyjnym?
Polska, wstępując do UE, przyjęła do swojego porządku prawnego dorobek prawny Wspólnoty, w tym rozporządzenia, dyrektywy, ale także i orzeczenia Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości. Należy zaznaczyć, iż nie jest ważne, jaki organ państwa ani jaki szczebel administracji publicznej będzie wykonywał zadania wynikające z prawa WE, byleby tylko zapewnione było prawidłowe jego przestrzeganie. Powoduje to taki skutek, iż wtedy, gdy krajowe reguły konstytucyjne przesądzają o tym, iż określony obowiązek wynikający z prawa unijnego dotyczy gmin, to na nich spoczywa obowiązek ich stosowania. W przeciwnym wypadku państwu można wytoczyć proces przed Trybunałem Sprawiedliwości, co może skutkować odpowiedzialnością odszkodowawczą zarówno wobec samej Wspólnoty, jak i innych państw członkowskich.
Jeśli chodzi o rozporządzenia, to stają się one częścią porządku prawnego w każdym kraju UE. Inaczej mówiąc, z chwilą ich wejścia w życie, z mocy samego traktatu, stają się one częścią krajowych systemów prawnych bez potrzeby dokonywania w krajach członkowskich jakichkolwiek czynności, które warunkowałyby obowiązek ich stosowania przez organy administracji publicznej oraz sądy, jak również przez obywateli UE. W zakresie sposobu stosowania rozporządzenia unijne muszą więc być traktowane przez gminy tak samo jak krajowe ustawy, z tym zastrzeżeniem, iż w przypadku sprzeczności rozporządzenia wywodzącego się z prawa WE z krajową ustawą lub jakimkolwiek innym aktem niższego rzędu pierwszeństwo stosowania ma zawsze rozporządzenie.
Natomiast dyrektywa wiąże każde państwo członkowskie, do którego jest kierowana, w odniesieniu do rezultatu, który ma być osiągnięty. Wprowadzenie dyrektywy do porządku krajowego odbywa się poprzez implementację jej postanowień. Niemniej jednak, jeśli przepisy dyrektywy z punktu widzenia ich treści wydają się bezwarunkowe i wystarczająco precyzyjne, to wobec braku wprowadzenia w wyznaczonych terminach przepisów wykonawczych można się na nie powołać wobec wszelkich przepisów prawa krajowego niezgodnych z dyrektywą. Oznacza to, że w przypadku niewdrożenia dyrektywy przez dane państwo członkowskie w terminie organy administracyjne mają obowiązek interpretować istniejące przepisy krajowe tak, by nadać im znaczenie najbliższe intencji takiej dyrektywy.
Ponadto należy wskazać, iż Europejski Trybunał Sprawiedliwości (ETS) stoi na straży jednolitego stosowania prawa wspólnotowego przez państwa członkowskie, a na podstawie decyzji sędziowskich podejmowana jest próba ujednolicenia całego systemu prawnego obowiązującego na obszarze Unii. Zachowując niezależność od organów administracji, ETS nie tylko dokonuje interpretacji prawa wspólnotowego, ale także kształtuje praktykę stosowania prawa. Należy zaznaczyć, iż organy administracji publicznej oraz sądy administracyjne, rozstrzygając spory na tle regulacji wprowadzonych po wstąpieniu Polski do Unii Europejskiej, muszą wziąć pod uwagę prawo wspólnotowe, nawet jeżeli spór nie dotyczy wprost regulacji wspólnotowej. Co więcej, sąd administracyjny w przypadku rozstrzygania sporu powstałego na gruncie prawa krajowego ma obowiązek rozważyć zagadnienie także na gruncie stosownych dyrektyw.
HW
http://edgp.gazetaprawna.pl/index.php?act=mprasa&sub=article&id=273820