Jakie zasady obowiązują podczas zajmowania przez komornika kont bankowych jednostek samorządu terytorialnego?
Egzekucja z rachunku bankowego następuje na wniosek wierzyciela, w którym wskazuje on sposób przeprowadzenia egzekucji oraz dołącza do niego tytuł egzekucyjny zaopatrzony w klauzulę wykonalności. Ponadto wierzyciel wskazuje bank, w którym znajduje się rachunek bankowy jednostki samorządu terytorialnego (dalej: dłużnika). Zajęcie wierzytelności z rachunku bankowego jest dokonane z chwilą doręczenia bankowi zawiadomienia o zakazie wypłat z tego rachunku i obejmuje również kwoty, które wpłyną na rachunek po jego dokonaniu. Spod zajęcia oraz zakazu wypłaty sum na rachunku bankowym dłużnika zwolnione jest bieżące wynagrodzenie pracowników dłużnika wraz z podatkami i innymi ciężarami ustawowymi. Aby taka wypłata była możliwa, dłużnik winien złożyć komornikowi listę płac lub inny dokument, z którego wynikać będzie konieczność wypłaty wynagrodzenia.
W jaki sposób samorządy mogą się bronić przed takim zajęciem?
Przed niezgodnym z ustawą zajęciem przez komornika rachunku bankowego dłużnik może się bronić poprzez złożenie do sądu, przy którym działa komornik, skargi na czynności komornika. Skargę wnosi się do sądu w terminie tygodniowym od dnia doręczenia zawiadomienia o dokonaniu przez komornika zajęcia wierzytelności. Opłata od skargi wynosi 100 zł. Należy zauważyć, iż w praktyce jest to często możliwość teoretyczna, albowiem realizacja zajęcia przez bank następuje przeważnie wcześniej niż rozpoznanie skargi przez sąd. Ponadto dłużnikowi przysługuje prawo do żądania przed sądem pozbawienia tytułu wykonawczego jego wykonalności.
Czy w przypadku bezprawnego zajęcia konta gmina może żądać odszkodowania?
Gminie przysługuje prawo do żądania odszkodowania zarówno od wnioskodawcy, który złożył wniosek o przeprowadzenie egzekucji, jak i od komornika, który przez niezgodne z prawem działanie lub zaniechanie doprowadził do wyrządzenia szkody. Ponieważ ustawa o komornikach sądowych i egzekucji (art. 23 ust. 1) nie wskazuje samodzielnych przesłanek odpowiedzialności komornika, zastosowanie będą miały regulacje kodeksu cywilnego. W związku z powyższym dłużnik powinien udowodnić szkodę i zdarzenie, z którym ustawa łączy obowiązek odszkodowawczy, oraz związek przyczynowy pomiędzy tym zdarzeniem a szkodą.
ROZMAWIAŁ ŁUKASZ SOBIECH